Yaz sıcaklarıydı, erken seçimiydi, yaz tatiliydi, sınav stresiydi derken edebiyatseverlere müjdeli bir haberimiz var.
Türkiye ilk interaktif ‘Roman Haritası’na kavuştu.
Yaşadığınız ya da merak ettiğiniz bir şehre ‘gidip’ o şehirle özdeşleşen yazarları ve eserleri incelemek artık bir ‘tık’ uzağınızda.
52 şehir, 52 eser
Türkçe içerikli olan uygulamanın kullanımı ise son derece kolay.
Haritada 52 şehir bulunuyor.
İnteraktif haritadan istediğiniz şehrin üzerine gelip tıklıyorsunuz, o yerde geçen romanın ismi, yazarı, basım tarihi, kısa tanıtım yazısı ve eser hakkında yazılan eleştiri karşınıza çıkıyor.
Haritada neden sadece 52 şehir var sorusunun cevabı ise henüz diğer şehirlerde geçen romanların bulunamamış olması.
Yaklaşık 6 aylık bir çalışmanın ürünü oran projenin fikir insanı ve yaratıcısı Ayşenur Göğebakan.
İstanbul’da yaşayan ve mesleği görsel iletişim tasarımcısı olan Göğebakan şu anda boya sektöründe faaliyet gösteren kendi aile şirketinde çalışıyor.
“Türkçe içerikli ilk edebiyat haritası”
@aysenur adlı resmi Twitter hesabından haritayla ilgili gelen sorulara yanıt veren Göğebakan ile ücretsiz erişime açtığı Türkiye’nin Roman Haritası’nı konuştuk.
-Türkiye’de ilk kez mi interaktif bir edebiyat haritası çalışması yapılıyor? Bu fikir nasıl doğdu?
Benim bildiğim kadarıyla ilk kez evet. Ben interaktif olmayanını da görmedim açıkçası, gördüğüm edebiyat haritaları hep İngiltere, Amerika üzerindeydi, Türkiye bazlı Türkçe içerikli bir edebiyat haritasına rastlamadım.
-Destek aldığınız kurum ya da kuruluşlar oldu mu yoksa tamamen bireysel bir girişim miydi?
Tamamen bireysel bir girişim. Araştırmadan, derlemeye, illüstrasyona ve websitesine kadar her bir parçasını kendim tek başıma yaptım.
-Twitter kullanıcıları arasında Ahmet Hamdi Tanpınar ve Oğuz Atay ile ilgili tatlı bir çekişme oldu. 🙂 Huzur ve Tutunamayanlar’ın bu kadar sahiplenilmesini neye bağlıyorsunuz?
İkisi de çok sevilen romanlar, Tutunamayanlar özellikle son yıllarda bir hayli popüler oldu, televizyon dizilerinden edebiyat dergilerine birçok mecraya taşındı. İnsanlar yaşadıkları şehirlerde veya memleketlerinde benimseyip sevdikleri, kendi gönüllerinden geçen kitabın olmasını istiyorlar herhalde, bu da çok anlaşılır bir durum. Ama özellikle İstanbul için Huzur’un pek tartışmalı bir seçim olduğunu düşünmüyorum açıkçası. Zira bu işin nice duayeni Huzur’u hep “İstanbul’un romanı” diye değerlendirmiş. Dolayısıyla haritadaki en tartışmasız tercihlerden biri olabilir ama Tutunamayanlar’ı tercih edenleri de anlıyorum tabi ki.
-Yeni bir proje daha çıkar mı? Mesela Türkiye’nin Şiir Haritası olsa?
Halihazırda yine benzer bir konuda devam ettirdiğim bir projem daha var. Ama öykü haritası, şiir haritası bunlar da gayet olasılık dahilinde. Bu sefer belki tek başıma değil, insanların da içerik gönderebileceği, öneride bulunabileceği, crowd-source edilmiş bir haritayı hep beraber yapabiliriz. Neden olmasın?
“Edebiyat otoritesi değilim”
Göğebakan’ın haritayla ilgili Twitter kullanıcılarının soru ve yorumları üzerine kişisel hesabı üzerinden yaptığı bazı paylaşımlar şöyle:
“edebiyat otoritesi katiyen değilim ama seçimlerimin yanlış veya yetersiz olduğunu düşünmüyorum. çünkü bu seçimleri ben zaten Tahir Alangu, Rauf Mutluay, Asım Bezirci, Fethi Naci, Cevdet Kudret gibi isimlerin derlemelerinden aldım. Seçimler onlarındır, ben haritaya döktüm.”
“İnce Memed’in yokluğu herkesi derinden etkilemiş. Görüldüğü gibi ilk taslağa ben de İnce Memed’i koymuştum fakat Yaşar Kemal haritada Ağrı Dağı Efsanesi ile var dolayısıyla Çukurova’yı Orhan Kemal’e bırakmak gerekti.”
“Kars’ta Orhan Pamuk’un Kar’ı yerine, Kars’ta doğmuş, Cilavuz köy enstitüsü mezunu, halkçı, ilerici -ve bu sebeple katledilmiş- Ümit Kaftancıoğlu’nun Yelatan’ınını tercih ettim çünkü tanınmayan bir cevher olduğunu düşünüyorum. Ki Orhan Pamuk Sessiz Ev ile var.”
“İstanbul,Ankara gibi büyük şehirlerde birçok başka roman olabilirdi, neden tutunamayanlar değil de huzur, vs çünkü bana öyle geldi. 🙂 Ben bu konuda bir otorite değilim, ne edebiyatçıyım ne edebiyat tarihçisiyim ama haritayı ben yaptığım için benim tercihlerimi yansıtması normal”
“Yozgat’ı küçümsemeyi bırakın Abbas Sayar Yozgat’ın unutulmuş bir değeri, Yılkı Atı’ndan başka Yozgat’ta geçen Can Şenliği, Dik Bayır gibi kitapları da var.”
“Yozgat’ta ayrıca Yusuf Z. Bahadınlı’nın Güllüceli Kazım ve Güllüce’yi Sel Aldı isimli kitapları da geçiyor. Yozgat birçok şehrimize göre bayağı iyi durumda.”
“Siteye girip bakarsanız, romanlardan alıntıları okuduğunuzda bence neden neyi seçtiğimi daha iyi anlarsınız. merak edilmesi normal neden o değil de bu diye, altalta alıntılar okununca bir bütünlük oluşturduğunu düşünüyorum naçizane.”
“İlk taslakta Samsun’da Ayfer Tunç’un Bir Deliler Evinin Yalan Yanlış Tarihi vardı mesela. Ama sonra Asım Bezirci’nin kitabında Dinamo’nun Savaş ve Açlar’ıyla karşılaştım. Asım Bezirci’dir Samsun’a onu yerleştiren ben değil.”
Merve Damcı
Merhabalar.
Türkiye Roman Haritası ilginç, güzel bir çalışma.
Toplumsal Gelişmelerin Romana Yansıması hakkında bazı çalışmalar yapmaktayım.
Sizinle tanışmak ve yazışarak çalışmalarımızı paylaşmak yararlı olacak.
Sevgiyle..Halit Suiçmez